Đền Quán Thánh được dựng vào thời Lý Thái Tổ mới dời đô đến Thăng Long, thờ Huyền Thiên Trấn Vũ, một vị thánh của đạo Giáo, để trấn giữ yêu quái ở phía Bắc kinh thành. Theo thuyết ngũ hành, phương băc màu đen nên gọi là “huyền” và sắc phục của thân đều là màu đen. Khi khoa cử mở rộng, đền còn thờ thêm Văn Xương đế quân, vị sao chủ về văn học và sinh ra tục nhà nho thường đến lễ vào ngày 01 tháng 6 âm lịch, ngủ lại chùa xin thần ứng mộng cho biết khoa thi này thi cử ra sao!

Quán được trùng tu lớn vào các năm 1677, 1893. Đời Lê Hy Tông, cho đúc tượng Trấn Vũ bằng đồng đen cao 3,96m, nặng 4 tấn năm 1681, rồi lại xây bệ đá cao 1,2 m đặt tượng lên năm 1894. Tượng Trấn Vũ cao lớn, mặc áo đạo sĩ đen, xõa tóc, không đội mũ, chân đất, tay trái giơ lên bắt quyết, tay pahỉ chốngkiếm xuống lưng một con rùa, có rắn lưo quanh kiếm. Theo truyền thống, rắn và rùa là hai con vật tượng trương của thần trấn phương Bắc. Đây là một công trình nghệ thuật của thế kỷ 17. ở gác tam quan có treo một quả chuông cao gần 1,5m đúc cùng thời với tượng Trấn Vũ. Tiếng chuông này đã được ghi vào ca dao cổ:

Gió đưa cành trúc la đà